Ουμπέρτο Έκο «Το κοιμητήριο της Πράγας»

Ο Ουμπέρτο Έκο, μετά από  περίπου 30 χρόνια από την έκδοση του διάσημου βιβλίου του, το «Όνομα του Ρόδου», ταράζει πάλι  τα νερά, με την κυκλοφορία ενός καινούριου μυθιστορήματος, με τίτλο «Το κοιμητήριο της Πράγας» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε μετάφραση της Έφης Καλλιφατίδη.

Το μυθιστόρημα μεταφράζεται σε 40 γλώσσες, και μόνο στην Ιταλία, έφτασε στην 9η έκδοση και ξεπέρασε τα 650.000 αντίτυπα σε δυο μήνες. Πιο συγκεκριμένα, μόλις 4 ημέρες μετά την κυκλοφορία του, άγγιξε την 370ή χιλιάδα, και έχει καταφέρει ήδη να προκαλέσει τόσο εντυπώσεις, όσο και αντιδράσεις.

Ξεκινώντας την αναγνωστική περιπέτεια, ταξιδεύουμε ανάμεσα στο Τορίνο, το Παλέρμο και το Παρίσι του 19ου αιώνα, όπου συναντάμε µια υστερική σατανίστρια, έναν αβά που πεθαίνει δύο φορές, τη σταδιακή μεγέθυνση του πλαστογραφήματος που έγινε γνωστό ως Τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών, το οποίο θα εμπνεύσει στον Χίτλερ τα στρατόπεδα εξόντωσης, διαβολικές αδελφότητες και µαύρες λειτουργίες. Και όλα αυτά μέσω ενός αφηγητή, ο οποίος και πάσχει από διχασμό προσωπικότητας, που κρατάει ημερολόγιο από τον Μάρτιο του 1897 έως και τον Δεκέμβριο του 1898. Μέσα στις σελίδες του συναντάμε ταυτόχρονα υπερβολές, κατηγορίες και εγκώμια για Ιταλούς, Γάλλους, Γερμανούς και Εβραίους. Ο κεντρικός ήρωας γνωρίζει τους πρωταγωνιστές της εποχής. Ταξιδεύει με τον Αλέξανδρο Δουμά στην Νότια Ιταλία, συναντάει ένα εξουθενωμένο Βίκτωρα Ουγκώ και συνομιλεί με τον τότε νεαρό Ζίγκμουντ Φρόιντ.

Ο χαρακτήρας και το περιεχόμενο του βιβλίου προκάλεσε ήδη αντιδράσεις, και ιδιαίτερα στην Ιταλία και το Βατικανό, όπου κατηγορήθηκε, ότι παρουσιάζει τους καθολικούς ως εμμονικούς και αντιδραστικούς σχετικά με το σεξ και τον αντισημιτισμό.

Ο ίδιος ο συγγραφέας απαντάει στις σκληρές κριτικές του Βατικανού δηλώνοντας ότι «Γνωρίζω καλά ότι μπορεί να υπάρξουν αμφιβολίες. Αλλά η πρόθεσή μου ήταν να δώσω μια γροθιά στο στομάχι του αναγνώστη. Και πιστεύω ότι του έχω δώσει όλα τα κλειδιά για να καταλάβει το μήνυμά μου. Έγραψα ένα μυθιστόρημα, που αντίθετα με ένα δοκίμιο, δεν καταλήγει σε συμπεράσματα, αλλά φέρνει στο φως αντιφάσεις, βάσει των αντίθετων απόψεων που υπάρχουν»

Το «Κοιµητήριο της Πράγας» αποδεικνύει ότι το ταλέντο του ιδιοφυούς Ιταλού διανοούμενου σημειολόγου, καθηγητή και στοχαστή,  παραµένει αστείρευτο. Μέσα από αθυροστομίες, χιούμορ και έξυπνη αφήγηση, ο Έκο καταφέρνει να γράψει ένα  μοναδικό αριστούργημα. Μοναδικό καθώς κανένας άλλος δεν θα περιέγραφε τους Γερμανούς σαν μια φυλή με «υπερβολική δραστηριότητα του εντέρου και ελλιπή του εγκεφάλου», τους Γάλλους σαν «τον μόνο λαό που κράτησε επί πολλά χρόνια τους πολίτες του απασχολημένους με το να κόβουν ο ένας το κεφάλι του άλλου» και τους Ιταλούς «πλασμένους με πρότυπο τους παπάδες».

Αν και ογκώδες έργο, συγκεκριμένα το ανάγνωσμα ξεπερνάει τις 520 σελίδες, ο Ουμπέρτο Έκο καταφέρνει να ταξιδέψει τον αναγνώστη και να τον μεταφέρει σε έναν κόσμο φαντασίας αλλά και πραγματικών προσώπων και ιστορικών γεγονότων. Μέσα σε αυτές τις σελίδες αποκρυπτογραφεί μερικές από τις σπουδαιότερες θεωρίες συνωμοσίας που χρησιμοποιήθηκαν στο κυνήγι της εξουσίας.